Malalas 13.7 1–27 = 68–94 (Thurn)
νου ποιήσαντος πρόκεσσον ἐπὶ πολὺν χρόνον, ἀπὸ Ῥώμης ἐλθόντος ἐν
5 (72)
τὸ Βύζου καὶ προσθεὶς ἄλλο διάστημα πολὺ τῷ τείχει, καὶ συνάψας τῷ
παλαιῷ τείχει τῆς αὐτῆς πόλεως, ἐκέλευσεν αὐτὴν Κωνσταντινούπολιν
λέγεσθαι, ἀναπληρώσας καὶ τὸ Ἱππικὸν καὶ κοσμήσας αὐτὸ χαλκουργή-
μασιν καὶ πάσῃ ἀρετῇ, κτίσας ἐν αὐτῷ καὶ κάθισμα θεωρίου βασιλικοῦ
καθ᾿ ὁμοιότητα τοῦ ἐν Ῥώμῃ ὄντος. ἔκτισεν δὲ καὶ παλάτιον μέγα καὶ
10 (77)
εὐπρεπὲς καθ᾿ ὁμοιότητα ὡσαύτως τοῦ Ῥώμης πλησίον τοῦ Ἱππικοῦ,
<τὴν ἄνοδον ἀπὸ τοῦ παλατίου εἰς τὸ κάθισμα τοῦ Ἱππικοῦ διὰ> τοῦ
λεγομένου Κοχλίου, κτίσας καὶ φόρον μέγαν καὶ εὐπρεπῆ πάνυ, καὶ
στήσας ἐν τῷ μέσῳ κίονα ὁλοπόρφυρον ἄξιον θαύματος, καὶ ἐπάνω τοῦ
αὐτοῦ κίονος ἑαυτῷ ἔστησεν ἀνδριάντα, ἔχοντα ἐν τῇ κεφαλῇ αὐτοῦ ἀ-
15 (82)
κτῖνας ἑπτά· ὅπερ χαλκούργημα ἤγαγεν εἰς τὸ Ἴλιον ἑστηκός, πόλιν τῆς
λεγόμενον Παλλάδιον ξόανον ἔθηκεν αὐτὸ εἰς τὸν ὑπ᾽ αὐτοῦ κτισθέντα
φόρον ὑποκάτω τοῦ κίονος τῆς στήλης αὐτοῦ, ὥς τινες λέγουσιν τῶν
Βυζαντίων, ὅτι ἐκεῖ κεῖται. τὴν δὲ τύχην τῆς πόλεως τῆς ὑπ᾽ αὐτοῦ
20 (87)
ἀνανεωθείσης καὶ εἰς ὄνομα αὐτοῦ κτισθείσης ποιήσας τῷ θεῷ θυσίαν
ἀναίμακτον ἐκάλεσεν Ἄνθουσαν. ἥτις πόλις ἐκτίσθη ἐξ ἀρχῆς ὑπὸ Φιδα-
λίας· καὶ ἐκάλεσεν τότε τὴν τύχην αὐτῆς Κερόην. τὴν δὲ αὐτὴν Φιδαλίαν
τοῦ πατρὸς αὐτῆς, τοῦ τοπάρχου καὶ φύλακος τοῦ αὐτοῦ ἐμπορίου.
25 (92)
ὅστις Βαρβύσιος μέλλων τελευτᾶν ἐκέλευσε τὴν Φιδαλίαν ποιῆσαι τεῖχος
τῷ τόπῳ ἕως θαλάσσης. ὁ δὲ Βύζας εἰς τὸ ἑαυτοῦ ὄνομα καλέσας τὴν
χώραν ἐβασίλευσεν ἐν τῇ αὐτῇ πόλει.
Philologisch-Historischer Kommentar
11/1 <τὴν ἄνοδον ἀπὸ τοῦ παλατίου εἰς τὸ κάθισμα τοῦ Ἱππικοῦ διὰ> τοῦ λεγομένου Κοχλίου: Der Kochlios oder Kochlias („Schnecke“) war eine Wendeltreppe zwischen dem Palast und der Kaiserloge (_Kathisma_) im Hippodrom. Sie erlaubte es dem Kaiser, in völliger Sicherheit vom Hippodrom zum Palast zu gelangen: Guilland 1952 = Guilland 1969, I 499–508; Janin 1964, 122, 181f., 344f. Der Kochlias wird in der Chronographia noch drei weitere Male erwähnt, jeweils im Kontext eines Anschlags: XIII 36, 16; XV 7, 12ff.; XV 13, 16. Bei jeder dieser drei anderen Okkurrenzen wird auch die Tür des Dekimon (dazu: XIII 36, 16) erwähnt. (Florian Battistella, Brendan Osswald)
13/6 ὁλοπόρφυρον: Fowden 1991, 122-125, vermutet auf der Basis von späten Quellen (s. Anm. 53), dass der Porphyr aus Rom mitgebracht wurde. Mango 1993a, 4–6, hält diese Quellen für nicht vertrauenswürdig und vermutet, dass der Porphyr vom Mons Porphyrites (h. Djebel Dokhan) in Ägypten stammt. (Brendan Osswald)
Parallelüberlieferung
Literatur